* DOPŁYNĘLIŚMY PO RAZ 18! *

Przed nami weekend z filmami studenckimi Szkoły Filmowej w Łodzi. Filmami, wyprodukowanymi w 2024, które zobaczyła już publiczność na całym świecie, na pięciu kontynentach. A teraz z wielką dumą pokazujemy je w naszej stolicy i w Sali Stolica Kina Iluzjon.

Tegoroczną edycję otworzyli:
Milenia Fiedler, Rektorka Szkoły Filmowej w Łodzi,
Krzysztof Brzezowski, Dyrektor Przeglądu Łodzią po Wiśle i szef Działu Promocji Szkoły Filmowej w Łodzi,
a także Tomasz Kolankiewicz, Dyrektor Filmoteki Narodowej-Instytutu Audiowizualnego, którego częścią jest Kino Iluzjon, coroczny gospodarz Przeglądu.

"Bez życzliwości FINy i życzliwości Pana Dyrektora Kolankiewicza to wydarzenie by się nie odbyło! Bez energii, pracy i przygotowań ze strony Krzysztofa Brzezowskiego oraz całego sztabu studentek i studentów, którzy go wspierają, nasz spotkanie nie mogłoby się odbyć. I teraz część najważniejsza – z pewnością nie mogłoby się odbyć bez utalentowanych młodych ludzi! Zobaczymy tutaj ułamek tego, co powstaje w Szkole Filmowej w Łodzi" – mówiła Rektorka Milenia Fiedler.

Do przygotowań Przeglądu przyczynili się również: Andrzej Mellin, pomysłodawca Łodzią po Wiśle i wykładowca, a także pracownicy Szkoły Filmowej w Łodzi.

DZIĘKUJEMY, płyniemy na festiwalowej fali!

* FILMOWE LATA ’90. *

Nostalgiczny, zabawny, czuły. Tak publiczność oceniła film otwarcia – TANIEC W NAROŻNIKU w reżyserii Jana Bujnowskiego, absolwenta reżyserii i doktoranta Szkoły Doktorskiej PWSFTviT, produkcji Studia Filmowego Indeks.

W spotkaniu z twórcami, które poprowadził Bolesław Racięski, uczestniczyli: Jan Bujnowski, Jan Grobliński – autor zdjęć, Iga Malińska – kierowniczka produkcji, Kosma Kowalczyk – montażysta oraz Marcin Malatyński – producent i szef Studia Filmowego INDEKS.

"Mam szczęście do współpracy z reżyserem, który nie dość, że lubi i rozumie negatyw, to jeszcze ma własną kamerę 16mm. Gdy zaczęliśmy rozmawiać o tym projekcie, to negatyw naturalnie był pierwszym wyborem. (...) Janek miał "zachomikowane" przeterminowane taśmy 16mm, które zakupił na różnych aukcjach. Dlatego później uprawialiśmy "żonglerkę" tymi negatywami wybierając, który bardziej lub mniej przeterminowany będzie pasować do poszczególnych ujęć, aby wydobyć ziarno. Aby tę nostalgię jak najlepiej zbudować" – opowiadał o współpracy operator Jan Grobliński.

* "KTO PECI, TEN LECI" *

"Podniosłeś do rangi metafory moją traumę z dzieciństwa, czyli wykopaną piłkę, która znika w krzakach" – skomentował Bolesław Racięski.

Ale prowokacyjne pytanie służyło jedynie podkreśleniu uniwersalizmu ekranowej opowieści, która choć niewątpliwie ma walory autorskiego stylu, to pozwala widzowi zweryfikować własne wspomnienia na temat lat młodości.

Piłka nożna – obecna w życiu społecznym na ekranie telewizora czy na lokalnym podwórku, łączyła ludzi, pokolenia, niezależnie od płci.

Tak i ten projekt – scenariusz TAŃCA W NAROŻNIKU – połączył przyjaciół, którzy za skromny grant doktorski postanowili nakręcić niskobudżetowy, „wielki” film.

"To była grupa ludzi, która się zebrała i wspólnymi siłami zrobiła film. (...) Natomiast był taki moment, kiedy w tej brawurowej próbie robienia filmu pojawił się problem prawno-finansowy. Spotkaliśmy się z Jankiem, który opowiedział jakie ma kłopoty i Studio Filmowe INDEKS chciało pomóc – od tego też jest (...) aby prawnie ten film ukonstytuować." – mówił Marcin Malatyński, producent ze Studia Filmowego Indeks, działającego przy Szkole Filmowej w Łodzi.

Wśród publiczności pojawiła się wątpliwość, skąd wzięła się fascynacja latami ’90., skoro właściwie nie była to pomyślna i szczęśliwa epoka dla polskiego społeczeństwa.

Twórcy jednak zgodnie mówili o pewnej uniwersalnej wrażliwości skierowanej na lata dzieciństwa, które naturalnie łączą się z tym okresem w Polsce. Choć nie wszystko wyraźnie zapisuje się w pamięci uświadomionej, to artyści mają zdolność do odtworzenia elementów, uczuć i emocji związanych z czasem "postkomuny".

"Wiele rzeczy łatwiej mi sobie wyobrazić i lata te pobudzają moją wyobraźnię bardziej niż czasy współczesne" – mówił reżyser.

"Lata ’90. są bardzo ciekawe filmowo pod względem kontrastów: szarości, architektura ulic, barwy, stroje, karoseria samochodów, bieda i bogactwo, wtedy rodzące się, i co ważne – brak telefonów komórkowych. Kino kocha kontrasty" – spuentował autor zdjęć.

* "FANTASTYCZNY FILM, KTÓRY ZROBIŁ FANTASTYCZNY CHŁOPAK" *

"W filmie pojawia się 2 razy Twoje nazwisko, ale z innymi imionami. Kto to jest Marcin Bujnowski?" – Bolek Racięski zapytał o rolę taty, którego odtwórcą jest ojciec Janka Bujnowskiego.

"Pomyślałem, że postać mojego ojca najlepiej może zagrać mój ojciec. (...) To był jego debiut” – mówił reżyser, a zabieg powierzenia roli filmowej osobie bliskiej, naturszczykowi, dodaje szczególnego, para-autobiograficznego charakteru filmowi.

Ale i bez tego komentarza film po prostu „działa” na wielkim ekranie, a realizm magiczny „czaruje” widza za sprawą trafnych wyborów reżyserskich, operatorskich i montażowych, o których opowiadali twórcy.

Wniosek?
TANIEC W NAROŻNIKU to pierwsza filmowa liga, a dowodzą temu zdobyte dotychczas nagrody: Rail d’Or Semaine de la Critique w Cannes i nagroda za najlepszy film krótkometrażowy Festiwalu Les Arcs we Francji;
oraz festiwalowe pokazy: Międzynarodowy Festiwal Kina Krótkometrażowego Clermont-Ferrand, Poitiers Film Festival we Francji, Curtas Vila do Conde IFF w Portugalii, Tirana IFF w Albanii.

red.: Małgorzata Lisiecka-Muniak
foto: Jędrzej Kocjan

18. Łodzią po Wiśle
28-29 marca 2025
Kino Iluzjon, Warszawa

ORGANIZATOR
Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna im. Leona Schillera w Łodzi

PARTNER GŁÓWNY
Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny FINA

PARTNERZY
Kino ILUZJON, Wytwórnia Filmów Dokumentalnych i Fabularnych w Warszawie WFDiF, Stowarzyszenie Filmowców Polskich SFP, Krajowa Izba Producentów Audiowizualnych KIPA, ATM Grupa, Black Photon, Editorium Postprodukcja, Studio Filmowe INDEKS, Filmpolski.pl, Festiwal KAMERA AKCJA